Tổng số lượt xem trang

Thứ Ba, 8 tháng 10, 2013

Đến với bài thơ “Quạ hiền kêu đêm” của Bạch Cư Dị



Thật xúc động và lý thú khi người viết biết ra được chàng “Tư mã Giang Châu” còn là một người con chí hiếu.

  “Tư mã Giang Châu” Bạch Cư Dị (772-846) tự là Lạc Thiên, hiệu là Hương Sơn cư sĩ, là một thi sĩ tài hoa thời Trung Đường. Ông thường được nhắc đến với các bài thơ trường thiên như Tỳ Bà Hành (Phan Huy Vịnh dịch ra Việt văn) và Trường Hận Ca. Thuở thiếu thời ông đã nổi tiếng thông minh và có tài làm thơ. Năm 28 tuổi, ông thi đậu Tiến sĩ dưới triều Đường Đức Tông. Ông từng làm đến chức Hàn lâm học sĩ rồi Giám sát ngự sử dưới triều Đường Hiến Tông (807). Vì tánh tình cương trực, ông thường can gián làm phật lòng vua và các đại thần. Năm 810, ông xin đổi chức nhỏ hơn, làm Hộ tào tham quan ở Kinh Triệu để săn sóc mẹ già. Năm 814, mẹ mất, ông lại bị triệu về Kinh đô làm Thái tử tả Tán thiện dại phu. Ông dâng sớ can ngăn vua nên bị các đại thần hạch tội và biếm làm Tư Mã Giang Châu (cũng như người bạn thân bị biếm chức của ông: nhà thơ Nguyên Chẩn). Về sau ông được phục chức, làm đến Hình Bộ thị Lang, Thứ sử Đồng châu rồi Thái tử Thiếu phó. Năm 845, ông về hưu với hàm Thượng thư Bộ Hình. Ông mất năm 846, hưởng thọ 75 tuổi.

 Không rõ ông viết bài thơ “Từ Ô Dạ Đề” vào khi nào nhưng chúng ta có lẽ đoán được là sau năm 814, sau khi mẹ ông qua đời. Sử dụng hình ảnh con quạ kêu đêm, ông đã nói lên được nỗi niềm của người con xót xa nhớ mẹ một cách tài tình:

 慈 烏 夜 啼           Từ  Ô  Dạ  Đề

 慈 烏 失 其 母       Từ ô thất kỳ mẫu
            啞 啞 吐 哀 音       Á á thổ ai âm
            朝 夜 不 飛 去       Triêu dạ bất phi khứ
            經 年 守 故 林           Kinh niên thủ cố lâm

 夜 夜 夜 半 啼      Dạ dạ dạ bán đề
           聞 者 沾 巾       Văn giả lệ triêm cân
           聲 中 如 告 訴      Thanh trung như cáo tố
           未 盡 反 哺 心       Vị tận phản bộ tâm

百 鳥 豈 無 母?     Bách điểu khởi vô mẫu?
          爾 獨 哀 怨 深       Nhĩ độc ai oán thâm
           應 是 母 慈 重         Ưng thị mẫu từ trọng
           使 爾 悲 不 任       Sử nhĩ bi bất nhâm

昔 有 起 者        Tích hữu Ngô Khởi giả
           母 歿 喪 不 臨      Mẫu một tang bất lâm
           嗟 哉 斯 徒 輩      Ta tai tư đồ bối
           其 心 不 如 禽        Kỳ tâm bất như cầm

烏 復 慈 烏    Từ ô, phục từ ô!
          鳥 中 之 曾 參        Điểu trung chi Tăng Sâm.

    白 居 易                  Bạch Cư Dị

  Quạ hiền kêu đêm

Quạ hiền mất mẹ rồi                       
Oá oá tiếng bi ai                  
Sớm tối quanh rừng cũ       
Một bước không hề rời.                                           

Đêm, nửa đêm kêu khóc     
Người nghe lệ tuôn rơi        
Tiếng kêu dường than thở              
Chưa đền ơn mớm mồi.      

Trăm chim há không mẹ?
Quá xót xa mình ngươi                                           
Ơn mẹ nặng thật đấy
Khiến ngươi buồn khôn nguôi.

Xưa có tên Ngô Khởi
Mẹ mất chẳng đoái hoài
Ngán thay lũ cuồng dại!
Tâm chẳng bằng chim trời.

Quạ hiền ơi quạ hiền
Chim Tăng Sâm là ngươi!

(NP Vĩnh Ba dịch)

            Bằng một ngôn ngữ giàn dị, Bạch Cư Dị đã vẽ lên được hoạt động và tâm tình của một con quá biết thương nhớ mẹ. Từ thui thủi lạc loài vì mất mẹ (Triêu dạ bất phi khứ) đến thảm thiết thở than (Dạ dạ dạ bán đề) đã khiến chúng ta khó mà không chùng lòng cho được (Văn giả lệ triêm cân).

             Ông tiếp thêm một bước nữa để đánh mạnh vào tâm thức người đọc khi chọn hình tượng nhân vật Ngô Khởi làm biểu trưng cho những kẻ bất hiếu. Ngô Khởi là một tướng tài thời Chiến Quốc, người nước Vệ. Ngô Khởi có vợ là con gái quan Đại phu Điền Cư nước Tề. Về sau Ngô Khởi đầu quân cho Lỗ hầu, nên giết vợ cắt đầu nạp cho Lỗ hầu để chứng tỏ lòng trung (sát thê cầu phong). Ngô Khởi còn có các hành động không tốt khác như không về chịu tang mẹ,… tượng trưng cho hạng người hữu tài vô hạnh. Vì thế, Ngô Khởi bị thầy Tăng Sâm đuổi không cho làm học trò nữa. Dù với tài năng xuất chúng, Ngô Khởi vốn rất giỏi về binh pháp (Binh pháp Tôn Ngô) nhưng kết cục đời của Ngô Khởi cũng đầy thất bại. Ngô Khởi sau lại bỏ Lỗ theo Nguỵ, rồi bỏ Nguỵ theo Sở  và chết tại nước Sở cùng với Sở Niệu Vương khi nước này có loạn.

            Một con chim trời vô danh tiểu tốt và một đại tường lừng danh sử sách được so sánh với nhau làm bật lên sự vô nghĩa của việc chạy theo bã vinh hoa, và phủi bỏ đạo lí ngàn đời. Cái kết thúc bi thảm của đời Ngô Khởi liệu có đủ để cảnh cáo những kẻ vô đạo chăng


             Với “Bách điểu khởi vô mẫu/ Nhĩ ĐỘC ai oán thâm”, ta nghe như tiếng kêu thất thanh kêu cứu của đạo lý muôn đời bị lãng quên một cách chua chát. Với “Ta tai tư đồ bối/ Kỳ tâm bất như cầm” ta thấy như lỡn vỡn trước mắt bọn Ngô Khởi xênh xang áo mũ công hầu. Nhìn bằng con mắt hiện đại, ta cũng chẳng thể không xốn xang trước khi đọc những lời thơ như vậy. 

 Toàn bộ bài thơ còn toát lên bầu không khí lạnh lẽo của cõi người man trá. Thi hào họ Bạch đã nếm nhiều đắng cay, đủ để ông chiêm nghiệm ra thị phi của các giá trị đời sống. “Lệ ai chan chứa hơn người” ngày nao khóc cho người con gái “quanh thuyền trăng dãi nước trôi lạnh lùng” thì ở đây trong “Từ Ô Dạ Đề” lại khóc cho con quạ chí hiếu. Những dòng nước mắt nóng hổi của nhà thơ liệu có giúp cho những trái tim băng giá chúng ta chút nào sinh khí chăng?
             Cha mẹ yêu thương, lo lắng cho con cái là chuyện thiên cổ thường tình, hợp với đạo lý nhân sinh. Dân gian ta thường nói “nước mắt chảy xuống” là thế. Tuy nhiên, con cái yêu thương, chăm sóc cha mẹ lại là một thứ thách muôn đời, nhất là trong xã hội hiện đại hôm nay. Chẳng mấy ai không biết câu ca dao: Mẹ thương con Biển Hồ lai láng/ Con thương mẹ kể tháng kể ngày.

Đọc Từ Ô Dạ Đề mấy ai trong chúng ta không cảm thấy chút lân cảm với nỗi lòng của chàng “Giang Châu Tư mã” mà sinh lòng ngưỡng mộ.
(Tiếc thay, một bài thơ hay như thế này lại không đưa vào giảng dạy cho học sinh lớp 7, vừa ý nghĩa thâm thúy vừa hợp với tâm lý trẻ đang tuổi thiếu niên. Thay vì đó, BGD lại cho những bài "trên trời" như Mao ốc vị thu phong sở phá ca của Đỗ Phủ, "Vọng Lư sơn bộc bố" của Lý Bạch,...)

  

59 nhận xét:

  1. Bài thơ dịch thật hay, tâm con người thua con quạ anh nhỉ

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Thua mọi con vật bạn ạ vì não con người quá phức tạp, không thuần cho việc tốt đẹp.

      Xóa
  2. "Giang Châu Tư Mã thanh sam thấp"

    Vạt áo xanh của chàng Tư Mã Giang Châu lần này đẫm ướt vì cảm thông nỗi niềm khóc thương mẹ của chú Quạ, thì ý nghĩa hơn là thương cảm cho thân phận người tỳ bà phụ ở bến Tầm Dương hè!

    Trả lờiXóa
  3. Trả lời
    1. Thơ phải vang vọng TIẾNG ĐỜI mới hay. Mơ màng quá thì khó có người chia sẻ.

      Xóa
  4. Chao ôi, sắp 70.000 tỷ để thay sách! Bộ GD là Bộ dốt và tham, không ngó ngàng cái đích người lao đông là các trường ĐH, CĐ và dạy nghề, bởi dốt, không chỉ đạo nổi, không dám chỉ đạo. Chỉ chui vào khu vực Phổ thông, đông trường, đông trò mà kiếm ăn bẩn!

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Bày chuyện mà ĂN đó. "Người ta ăn tất cả mà." Ngao ngán cho bọn dốt cầm cờ lãnh đạo..

      Xóa
    2. Sao tui không vào nhà Lê Vân được? Chẳng biết bằng đường nào!

      Xóa
    3. Anh bấm vào tên bác Lê Vân ở trang này là tới đó.

      Xóa
  5. Của Bạch Cư Bị chứ ko phải của Bạch Dương anh Ba hè ? Bài thơ hay và sâu sắc lắm

    Chúc anh Ba ngày mới an lành nhé ! (~_~)

    Trả lờiXóa
  6. Chương trình Giáo Dục toàn do các giáo sư, Tiến sĩ vẽ mà dám chê hả?

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Thỉnh thoảng chê cho đỡ tức. Mấy bố có cái miếng giấy lộn chứ bằng gì.

      Xóa
  7. Rất dễ cảm,còn là lời nhắc nhở.Chúc anh vui!
    LÝ ĐỨC QUỲNH

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Cái hay của thơ là dễ cảm. Khúc mắc quá là còn vướng vào ngôn từ. Các nhà thơ lớn viết rất giản dị.

      Xóa
  8. Sang thăm anh, chúc chiều an lành

    Trả lờiXóa
  9. Cảm ơn Thầy VB đã có bản dịch và bài phân tích ngắn gọn mà sâu sắc . Thói đời là vậy mà thầy ! Cũng bài này mà đứng tên mấy vị nguyên lão ở Bộ Học là cho vào SGK ngay, thôi thầy cứ túc tắc viết nhiều bài giới thiệu thơ chữ Hán nữa , biết mô có ngày...!

    Trả lờiXóa
  10. "... bách hạnh, hiếu vi tiên" mà mệ VB. ksor rất đồng tình với bác nên lấy bài nầy thay cho các bài bác kể trên. Toàn GS,Tiến khỉ chon bài làm SGK nên người nào sách nấy thôi bác hí. Nẫu cả ruột gan..

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Định gởi cho VHPG đây. Chỉ sợ là có tính giáo khoa quá.

      Xóa
  11. Chào bác,
    Đã từng đọc, và rất trân trọng tấm lòng mỹ cảm, cùng những trăn trở tâm huyết của bác với nền giáo dục:

    - "nội dung chủ yếu của chương trình Ngữ văn khối 7 học kì I là học các tác phẩm trữ tình nhằm giáo dục tình yêu quê hương, giống nòi, gia đình, bạn bè và bước đầu làm quen với từ Hán Việt cùng văn biểu cảm, nên bài thơ trên rất phù hợp với toàn cục chương trình này. Hơn nữa, như đã nói từ đầu đây là một bài thơ hay cả nội dung lẫn hình thức. Rất mong thấy sự xuất hiện của bài Từ Ô dạ đề trong các sách chỉnh lí sắp tới." trong bài: TỪ Ô DẠ ĐỀ CỦA BẠCH CƯ DỊ.

    http://www.thuathienhue.edu.vn/tap-san-gddt/nam-2007/Tu-o-da-de-cua-Bach-Cu-Di.htm

    Nay, được đọc thêm bài viết phân tích bài thơ với đầy tri thức mỹ cảm này của bác thật là thú vị, Cám ơn bác!

    Thật tiếc, buồn và giận thay cho các "đỉnh cao trí tệ" của nền giáo dục xhcn lại cứ vẫn...nhâng nhâng, trơ trơ những bản mặt dày, đinh 10 phân...đóng không lủng!!!

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Khi viết cho Sở GD TTH, mình viết dưới dạng Thiết kế bài giảng. Nay viết lại kiểu bình giảng cho tiện ai muốn tìm hiểu. Bạn đọc nhiều hỉ. Ở Huế chăng?

      Xóa
    2. Em dân gốc Bình Thuận, bác ạ!

      Xóa
  12. Bác ơi,
    Lang thang đọc ở một vài trang trên mạng, thấy bài thơ này, sao có nhiều...tam sao thất bổn quá (ở câu 3 và câu 6) !?
    Thật tình, Sơn em...hổng rành lắm!
    Em copy về, Bác xem thử sao, nhé:

    1/ 慈烏夜啼

    慈烏失其母,
    啞啞吐哀音,
    畫夜不飛去,
    經年守故林。
    夜夜夜半啼,
    聞者為沾襟;
    (…)
    百鳥豈無母,
    爾獨哀怨深?
    (…)

    Từ ô thất kỳ mẫu,
    Á á thổ ai âm,
    Hoạ dạ bất phi khứ,
    Kinh niên thủ cố lâm.
    Dạ dạ dạ bán đề,
    Văn giả vi triêm khâm;
    (…)

    http://www.thivien.net/viewpoem.php?ID=16587


    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Nhiều dị bản là chuyện thường xảy ra. Họ phiên âm nhầm chữ HỌA rồi. Đó là chữ TRÚ (bạn ngày). Trú dạ cũng như triêu dạ. Không ảnh hưởng nhiều đến bài thơ, Biết chút chút chữ Hán thì cảm nhận sẽ lí thú hơn.

      Xóa
  13. Cô iáo làng Ngônlúc 17:04 10 tháng 10, 2013

    Chào Eng V3,
    Eng dịch bài thơ rất có hồn - hay quá. Thiệt chịu eng hết sức! Phải có những bài thơ như ri (của eng) mới may ra cứu vãn chút chút đạo đức người Việt khi mà xã hội VN đang hồi tan nát theo CHXHCN. Tiện đây em xin ghi ra một bài thơ dạy con "không tựa" và ẩn danh (tác giả) có nhiều người thích:

    Nếu một mai thấy cha già mẹ yếu,
    Hãy thương yêu và thấu hiểu song thân.
    Những lúc ăn mẹ thường hay vung vãi,
    Hay tự cha không mặc được áo quần.

    Hãy nhẫn nại nhớ lại thời thơ ấu
    Mẹ đã chăm lo, tả, bế bồng,
    Bón cho con từng miếng cơm hớp sữa,
    Cho con nằm trong nệm ấm chăn bông.

    Rồi có lúc con nói lời trách móc:
    Chuyện nhỏ thôi mà mẹ vẫn trăm lần!
    Nhớ xưa bên nôi ngồi đưa con ngủ,
    Cầu à ơi mẹ ru mãi không ngưng.
    ...

    À quên, eng V3 khỏe khôôn? Nếu còn khỏe, túi mai ghé về Làng Ngôn em chịu cho một trận tới nơi tới chốn. Hihi.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Bài thơ bạn giới thiệu quá xúc động. Mình nhớ hồi tiểu học đã được học thuộc lòng những bài thơ hay như rứa. CHúng theo mãi mình tới bây giờ. Học thuộc long là một cách học rất hiệu quả. Lẽ tất nhiên là sau khi đã hiểu. Mấy NGÀI TS chừ cứ chê học vẹt, từ chương ... mình chẳng hiểu nổi. Học sinh bây giờ học xong là quên. GD cái quái gỡ lạ lùng.
      Mà này, dắt mình đi, chứ mình có biết Làng Ngón của bạn chỗ mô mô,

      Xóa
    2. Cô giáo Làng Ngônlúc 18:15 10 tháng 10, 2013

      Em hoàn toàn đồng ý với Eng V3 về kết quả của việc học thuộc lòng. Eng V3 có nhớ bài thơ ni khôôn nì:

      Viên kẹo đạn
      "Mẹ ơi con suýt gãy răng.
      Thôi, con giả mẹ, chẳng ăn kẹo nầy!"
      "Thằng con mới lạ lùng thay
      Kẹo ăn phải ngậm sao mày lại nhai?"
      cậu em nghe nói êm tai,
      cầm viên kẹo đạn mút hai ba lần.
      Tự nhiên chất ngọt tan dần,
      Mặt mày xem đã có phần vui tươi.
      Mẹ nhìn con miệng mỉm cười:
      "Rồi đây khôn lớn, ra đời bôn ba,
      Con nên nghĩ đó suy xa,
      Dịu dàng êm ái hơn là hung hăng".

      Dạy con hay quá đi chớ, phải không Eng V3?

      Eng V3 ơi, Làng Ngôn! Chớ Ngón chi mô. Văn hay chữ tốt như rứa mà chưa biết Làng Ngôn à? Tội nghiệp chưa! Thôi để đó, từ từ em sẽ đền bù tới mút chỉ oắt cần câu. Hihi!

      Xóa
    3. Mắt mũi chừ kèm nhèm nên đọc nhầm. Làng Ngôn thì mình chịu thôi. Luôn thể tặng bạn bài học thuộc lòng ni:

      Trò Ba đeo cặp kiếng râm
      Than rằng trời đất tối tăm mịt mờ
      Vội vàng đổi kiếng màu lơ
      Than rằng trời đất bây giờ hóa xanh
      Ba ta lại muốn chơi tinh
      Thay đôi kiếng trắng nhìn quanh khắp nhà
      Than rằng muôn vật hóa nhòa
      Mẹ Ba thấy vậy bảo Ba đôi lời:
      Muốn trông cho rõ sự đời
      Mà con đeo kính nực cười lắm thay
      Hay mau bỏ kiếng ra ngay
      Nhìn bang mắt thật họa may khỏi nhầm.

      Có thể kg chính xác. Lâu ngày rồi mà.

      Xóa
    4. Cô giáo làng Ngônlúc 12:03 11 tháng 10, 2013

      Mấy bài xưa xưa, đơn giản rứa mà hay thiệt Eng V3 hí. Thứ 'cổ lổ sĩ" như mấy Eng sao mà nhớ ba cái đồ "lục lăng trái ấu" nớ dai quá chừng chừng!
      Dai kiểu nớ thì mần răng tui cũng xin phép mạ tiếp anh một bựa tới bến, mút chỉ cà sa - hết biết đường về Chiều tà quán. Hihi.
      Cô giáo (góa) làng Ngôn nói là mần thiệt nghe Eng V3. Nhớ giữ gìn sức khỏe (và trọng lượng) nghe Eng V3.

      Xóa
    5. quá đã hì hì...cám ơn các thầy....nha

      Xóa
    6. TPN cứ còm chèn vào người khác, nên tìm hụt hơi đó nghen.

      Xóa
  14. Tới cái nầy là em bí! chúc anh buổi tối an lành anh nhé.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Đã dịch ra Việt văn rồi. Như một bài thơ của người Việt. Dễ hiểu lắm.

      Xóa
  15. Anh viết bài nào cũng hay cả. Em còn nhớ Nguyễn Tuân khi mô tả màu xanh của nước biển Cô Tô, đã có hình ảnh ví màu xanh của nước biển ở đây như "vạt áo nước mắt của ông quan Tư Mã nghe đàn tì bà trên con sóng Giang Châu". Đọc bài này của anh, em hiểu thêm câu ví đó. Ngủ ngon anh nhé!

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Đề nghị bạn đọc Tỳ Bà Hành, bản dịch của Ohan Huy Vịnh. Một tuyệt tác đó.

      Xóa
  16. Hình như họ mắc cở với con quạ nên không dám đưa bài nầy vào chương trình giáo dục anh ạ.

    Trả lờiXóa
  17. Mình ko biết bài thơ ni. Hồi xưa ở chung nhà trọ với thằng bạn học văn khoa Cần Thơ mình nghe như là có bài Ô đề Dạ lạc???

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Không có bài nớ mô. Chỉ bài ni. Đọc rất thích, phải không?

      Xóa
  18. Bài "Tỳ bà hành" có trong chương trình dạy của em mà anh, em đọc hoài, đọc nhiều bản dịch khác nhau nữa cơ, em thuộc bản dịch được dạy luôn mà.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Thế thì bạn quá giỏi. Hay ghê hí. CHỉ bản dịch của PHV mới hay. Sau này Khương Hữu Dụng dịch quá là tào lao.

      Xóa
  19. Bài thơ thật cảm động về sự hiếu nghĩa của con quạ đối với Mẹ .Rất tiếc là bây giờ ngành GD họ chê môn học thuộc lòng nên những lời hay ý đẹp khó đi vào trí não của học sinh anh VB ạ .
    Muốn qua bên blog của EMT ,anh vào mục DANH SÁCH BLOG CỦA TÔI bên blog anh và nhấp chuột vào tên bài là anh sẽ qua nhanh đó anh VB , chỉ mất vài giây thôi .Chúc anh tuần mới luôn vui .

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Vậy đó mà cứ tới trang banjm thấy cái đề bài là nó đứng lại. Tức quá!

      Xóa
  20. Anh VB giỏi về thơ cổ ghê ha! Giáo chỉ đọc bài dịch thui vì Hán văn Giáo mù chữ anh Ba ui, chỉ biết vài từ vỏ vẻ...

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Bạn để ý một chút là xong ngay. Từ Hán Việt mình vẫn dung mỗi ngày đó. Thông tấn xã, nhật báo, xuát bản, biên tập,... Hy vọng bạn thấy vui khi học từ HV. Đề nghị bạn mua cuốn Hán Việt tf điển của Đào Duy Anh, chỉ 100 ngàn thôi. Đầy đủ lắm.

      Xóa
  21. Cô giáo làng Ngônlúc 17:23 15 tháng 10, 2013

    Chào Eng V3,
    Mấy bữa ni ghé thăm anh rất thường, nhưng chẳng thấy eng cho ăn món mới.
    Đã khỏe (+ thêm được kí nào) để sẵn sàng viết bài "Cu kêu lúc chiều tà" được chưa?

    Trả lờiXóa
  22. Anh hiểu lầm ý của em rồi, em bí là bí cái bằng tiến sĩ của mấy ông bộ trưởng kìa, chẳng biết cái nào thât cái nào giả, cái nào do trình độ thật sự cái nào mua anh ạ, chiều vui nhất anh nhé.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Xin lỗi bạn nghen. Vì bạn viết quá vắn tắt ấy mà. Mấy Ngài dù bằng thật đi nữa thì bận đi họp Đ, đi khánh thành, đi dự hội nghị, .... nên rỉ sét cả rồi.

      Xóa
  23. Bão số 11 ghé Huế nhiều hơn QT quê em, chỗ anh có ảnh hưởng chi ko anh Ba ơi ? Đợt ni bão số 11 ghé thăm Đà Nẵng mạnh quá, ngoài em mưa gió mạnh nhưng bị ít hơn

    Chúc anh khỏe, mọi điều may mắn nhé ! (~_~)

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Cám ơn BD đã thăm hỏi. Mọi người bình an cả. Bão vào ĐN là chính.

      Xóa
  24. Bái phục anh về việc biết chữ Hán, dịch được thơ lại còn bình thơ quá tuyệt
    Em mạo muội xin hỏi anh một câu:
    "Trăm chim há không mẹ?
    Quá xót xa mình ngươi
    Ơn mẹ nặng thật đấy
    hiến ngươi buồn khôn nguôi."
    Có thiếu chữ ở câu cuối không anh nhỉ? Vì em vốn dốt thể thơ này lắm

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Chân thành cám ơn bạn. Đó là chữ Khiến, thiếu mất chữ K thành ra hiến. Ghé chơi nhiều nha!

      Xóa