Tổng số lượt xem trang

Chủ Nhật, 30 tháng 6, 2013

Văn tế Âm hồn Thất thủ kinh đô (23.5. Ất Dậu)


Than ôi!

Tim óc bùi ngùi,
Ruột gan tê tái.
Hơn thế kỷ trôi qua trước mắt, anh linh thiên cổ còn đây,
Mấy bi thương chất kín trong lòng, hương hoả tứ thời ngát mãi.
Nhớ Ất Dậu Kinh thành thất thủ, đám sanh linh phải bao nỗi thương vong,
Nay Quý Tỵ Thuận Hoá thanh bình, phường tử đệ vẫn một niềm ái ngại.
Dẫu biết lẽ tử qui sinh ký, đời ngắn tấc gang,
Nhưng xét hồi quốc phá thân vong, nghĩa dài sông núi.
Phận cháu chắt tháng ngày nhớ tưởng, lòng kính yêu dễ mấy nguôi khuây,
Tình bà con hôm sớm quẩn quanh, bụng nuối tiếc khó mà bỏ trái.
Trước thưa sau gởi, đỉnh trầm kỳ hương khói vọng tiền nhân,
Xưa bày nay làm, lễ truy điệu cỗ bàn hầu trưởng bối.

Nhớ linh xưa,

Năng nỗ tháng ngày;
Dịu dàng sớm tối.
Ham việc ham công, ham đồng ham ruộng, trai cuốc cày gắng sức chăm lo,
Vui vườn vui tược, vui cửa vui nhà, gái bếp núc hết lòng vun xới.
Có đâu ngỡ nước nhà cơn hoạn nạn, lũ Tây dương qua lấn chiếm giang sơn,
Không may thay làng xóm trận can qua, đất Nam quốc hẹp thu dần biên giới.
Ách thực dân đè cổ, ngẩng cổ lên nào thấy trời mây,
Xiềng đô hộ tróng đầu, cúi đầu xuống chỉ là đá sỏi.
Thân mấy mà cam,
Lòng đâu chịu nổi.
Từ nam chí bắc, mấy lớp nghĩa binh thua trận, quân Văn thân vẫn quyết chí chẳng lùi,
Trong phủ ngoài triều, bao viên mãnh tướng bỏ mình, lính Phấn nghĩa chẳng nề tâm xông tới.
Rựa sắt kiếm cùn, hoả mai con cúi, giết được thù cho thoả dạ hiếu trung,
Dao tu mã tấu, gậy gỗ tầm vông, phá tan giặc là mát lòng địch khái.
Vua nước mất phẫn uất đời nô lệ, họp mưu thần lập kế phản công,
Dân nhà tan thù hận kiếp tôi đòi, kết nghĩa đảng hợp đoàn quật khởi.
Đêm Hăm hai súng thần công nã Chánh toà Khâm sứ, bẽ bàng thay thuốc yếu rơi ngang,
Rạng Hai ba quân hoả dược đốt Tiểu trấn Bình Đài1, oái oăm thật lửa tàn tắt vội.
Lang sa lê dương2 xung phong vô Thượng Tứ3, săng-đá giày4 dẫm nát mù u,
Mã tà ma ní5 đột nhập vượt Lương Y6, bụp-xoà súng7 bắn tiêu cai đội.
Bàng hoàng quá, vua xuất cung tị loạn, đa đoan văn võ quân thần,
Hoảng hốt thay, dân tẩu lộ cầu sinh, lộn xộn lão nhi phường hội.

Thảm ơi hỡi thảm!

Thành cửa nhỏ đâu dễ chen,
Hào đáy sâu sao khó lội.
Dân tan tác như ong vỡ tổ, đạp lên nhau già trẻ chết chùm,
Binh tán loạn tựa rắn mất đầu, dìu với chắc thấp cao bước mỏi.
Ơi ới, mẹ hú con chồng kêu vợ, thảm thiết sao tiếng khóc bi ai,
Hù hu, em dắt chị cháu níu ông, bi thương thật lời than khắc khoải.
Sáng đã chết, mù8 càng mau chết, đâm bổ xuống hào,
Nghèo thiệt thân, giàu cũng thiệt thân, té nhào mép hói.
Tên bay đạn lạc, súng thằng Tây tìm kẻ ngây thơ,
Lê thọc kiếm đâm, thịt dân Việt làm mồi lang sói.
Thây nghĩa sĩ ngổn ngang đường Thành Nội, dồn đống xóm Âm hồn,
Máu lương dân vung vải cửa Đông Ba, xông tanh cầu Gia Hội.

Ngao ngán thay!

Tay cung kiếm mà đền nợ nước, đành ngàn sau công trạng lừng vang,
Phận rác rơm lại bỏ thân tàn, khổ một kiếp tử thi rửa thối.
Nào gái, nào trai, nào già, nào trẻ, xác chất chồng xóm vắng làng thưa,
Ấy non, ấy khoẻ, ấy mẻ, ấy lành, xương vất vưởng nắng phơi mưa gội.
Thôi thôi chi nhiều kể lể, chốn tuyền đài linh hãy đến mau mau,
Thảm thảm ôi mấy oán than, cuộc siêu thoát hồn trông sao hối hối.
Man mác đám mây chiều phiêu dạt, người dương gian thêm chạnh nỗi hàn ôn,
Lạnh lành cơn gió chướng hắt hiu, khách âm cảnh còn vương tình trần giới.

Nay kính dâng,

Bát cháo thánh hầu ấm thân cô độc, trên đường xa mù mịt bốn phương,
Tấm áo binh đỡ lạnh gót lạc loài, giữa lối thẳm âm u chín suối.
Nước chè nhạt cũng tình quyến luyến, khát vơi dần miệng kẻ thác oan,
Củ khoai cằn ấy nghĩa thân quen, no đôi chút bụng người chết tủi.
Bông chuối cau trầu đủ thứ, lỡ khi cùng không thiếu vật tuỳ thân,
Giấy tiền vàng bạc sót chi, gặp lúc ngặt có thừa đồ trao đổi.
Tội sớm tha, công thưởng lớn, nguyện cầu vía yên hàn vượt thoát, đêm âm ty ám ám lưới sương giăng,
Oan thì giải, nghiệp trả dần, cầu khấn hồn thanh thản ra đi, chiều dương thế mù mù luồng khói nổi.
Đốt nén nhang ngan ngát, mặc ngậm ngùi xin chớ ngó lui,
Vẫy chén rượu thơm tho, dù ấm ức hãy mau bước tới.
Tâm thành lễ bạc, bàn phẩm vật trên dưới sơ sài,
Ngôn thiểu ý đa, câu ai điếu ngắn dài vụng dại.

Ai tai!

Hồn có hiển linh;
Niệm tình thụ bái.                                       
                                                                   Tháng 6/2013                 
           
Chú thích:

1. Tiểu trấn Bình Đài: Đồn Mang Cá nhỏ, nơi lính Tây đóng quân.
2. Lang sa lê dương: Quân viễn chinh Pháp
3. Thượng Tứ: Cửa thành Đông Nam dẫn vào khu Tam toà và trường Quốc tử giám kế cận với Đại Nội Huế
4. Giày săng-đá: Giày da của lính Pháp
5. Mã tà: Tiếng Mã lai là cảnh sát. Ma ní: Manila: Thủ đô của nước Phi Luật Tân. Lính cảnh sát Pháp người Phi luật tân, có thể chỉ chung bọn lính đánh thuê của Pháp.
6. Lương Y: Một cống nhỏ trên đường Thượng Thành dọc bờ thành dẫn tới cửa Đông Ba (cửa Chánh Đông)
7. Súng bụp xoà: Súng bắn phát một, nghe ra “cắc bụp cắc xoà” của lính Pháp.
8. Ở Cầu Kho có một xóm thầy bói mù, khi chạy loạn rớt xuống hồ ao, chết rất nhiều.



Để hiểu hơn về Ngày Thất thủ Kinh đô, mời các bạn đọc bài này cũng của mình:



63 nhận xét:

  1. Bây giờ tìm được một tg viết văn tế hay như anh VB thật là hiếm thấy Vô cùng khâm phục

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Bài này viết năm 2008, đã đăng trên mạng và vài báo. Nay đăng lại phục vụ bạn bè ở blogspot.com. Viết nhiều, quen tay nên cũng không mấy khó khăn. Tuy nhiên cái tâm để gởi vào một bài Văn tế thì cực kỳ khó. Không xót xa thì chẳng viết nổi.

      Xóa
  2. Súng Tây nó bắn đì đùng
    Bốn bề thiên hạ hãi hùng như chim.
    Hai câu ni ở mô quên rồi.

    Trả lờiXóa
  3. HD là hậu sinh nên chỉ đọc và kính phục anh vô cùng
    Chúc anh sức khỏe và an lành!

    Trả lờiXóa

  4. Bác Vĩnh Ba viết văn tế có "nghề" lắm!

    Trả lờiXóa
  5. Mưa mô trên trời rơi xuống
    gió mô ngoài Hà nội thổi vô
    kể từ ngày thất thủ kinh đô
    để thằng "thù địch" nó qua nó giăng "hộ chiếu"
    khi nớ nó họa địa đồ nước nam.
    Hởi ôi ! bác có bàng hoàng
    Đường biên chín đoạn ai buồn ai vui
    Tiếc thương quá khứ ngậm ngùi
    Thương dân một thuở ...." sống đời nuôi dân".

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Dân tộc ta chưa thoát được cơn đau thương. Nghĩ mà xót.

      Xóa
  6. Hay lắm thầy ơi! Bài viết rất bổ ích cho giới trẻ chúng em ngày nay.

    Trả lờiXóa

  7. THầy viết văn tế hay quá.Nhi được mở mắt và bái phục sát đất những cặp đối tuyệt hay. CHúc Thầy luôn khỏe mạnh , an vui

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Thể văn này cũ rồi nên ít người chịu khó tìm hiểu. Minhfhocj lóm theo cụ Nguyễn Văn Thành, Nguyễn Đình Chiểu dó.

      Xóa
  8. Nghe thảm quá bác ạ, còn năm 88 mất Gạc Ma, hôm nào làm một bài nhé?

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Có vài bài chưa tiện công khai trên mạng. Cứ chờ thôi, lão huynh ơi!

      Xóa
  9. Mần văn tế hay như ri thì cứ mỗi lần Tết đến, đừng quên 1 bài cho Mậu Thân 68 nghe bạn hiền!
    Gặt hái xong tui sẽ lên Dinh đụng đầu với bạn một bữa ở quán Chiều Tà,
    Phao

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Chờ bạn ở quán Chiều tà nghen.

      Xóa
    2. Chắc là gần Tết để thưởng thức bài "Văn Tế Oan Hồn Mậu Thân" luôn. Tới lúc đó có lẽ tui sẽ xin bạn số điện thoại để "hẹn hò". Rứa được chưa bạn V3 hè?

      Xóa
    3. Văn tế THẤT THỦ KINH ĐỘ quá tuyệt!Tôi rất tán thành lời đề nghị của PHAO,ANH VB CÓ DỊP PHẤT "Văn Tế Oan Hồn Mậu Thân"
      CHO BỌN NÀY ĐỌC VỚI...!
      KÍNH

      Xóa
    4. Hẹn với Lê Đăng Minh sẽ cố gang thực hiện.

      Xóa
  10. Bác VB làm văn tế quá xuất sắc!Chúc bác chiều an vui!

    Trả lờiXóa
  11. Bài văn tế thật hay - MN ngưỡng mộ anh Vinh Ba . Ngày xưa học Văn Tế Nghĩa Sĩ Cần Giuộc ... nay đọc bài anh Vinh Ba khó tìm được thêm người nữa .
    Chúc anh luôn an vui và viết thêm nhiều bài hay nữa . Thân mến.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Bạn quá khen mình rồi. Bây giờ vẫn có nhiều người viết văn tế mà. DS Vũ Khiêu chẳng hạn,....

      Xóa
  12. Rất lâu mới đọc được bài văn tế quá hay và sâu sắc . Những oan hồn chắc họ cũng được an ủi phần nào .Còn những oan hồn về Tai Nạn Giao Thông chắc cũng xin anh V3 cho một bài .Chúc anh khỏe và đang chờ anh .

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Bạn có đề nghị hay lắm. Viết về nạn nhân TNGT rất hợp thời.

      Xóa
  13. Thăm anh và chúc anh mãi an vui hạnh phúc nhé.

    Trả lờiXóa
  14. Vào đây mới nhớ ngày 23.5. Ngày xưa Mệ mình ngày này khi nào cũng có cúng. Nói chung ngày này ở Huế nhà nào cũng có cúng.
    Bài hay lắm.

    Trả lờiXóa
  15. anh Ba viết được cả văn tế lại viết tốt nữa, bái phục anh, Mộc ghé thăm, kính chúc anh vui!

    Trả lờiXóa
  16. ít bữa chỉ em viết văn tế nữa nhá..chức chủ nhà sức khỏe ạ

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Cứ viết riết thì nắm được cách viết. Không khó đâu.

      Xóa
  17. Văn tế rất khó viết , nó đòi hỏi người viết phải có xúc động sâu trong khi tế lể hay tưỡng niệm.Tôi đã đọc những bài văn tế như Văn tế Nghĩa sĩ Cần Giuộc của Nguyễn đình Chiểu , văn tế Thập Loại Chúng Sinh của Nguyễn Du , văn tế Trương quỳnh Như của Pham Thái ..v..v , mỗi bài viết theo một phong cách riêng có khi là văn xuôi, có khi là thơ. Mỗi bài viết đều tôn trọng rất chặc chẻ từ phần Lung Khởi , đến phần Thích Thực , đến phần Ai Vãn và đến phần Kết rất hay.
    Ở tuổi chúng ta , số người biết viêt Văn Tế không còn bao nhiêu như đếm trên đầu ngón tay bạn nhỉ ?
    Chúc vui . Thân

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Bạn rất rành rõi về thể văn này. Mình cũng thích Văn tế nên tập tễnh làm đôi bài. Vui có bạn ghé chơi.

      Xóa
  18. Viết về văn tế như các cụ xưa có bài VĂN TẾ NGHĨA SĨ CẦN GIUỘC cực kỳ khó, anh Vĩnh Ba thật tài giỏi nha, chúc anh miền Huế thương vui khỏe thật nhiều nha ! (~_~)

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Hi hi! bắt lại nhịp cầu Yahoo ngày xưa. Ghé chơi nhiều nghe.

      Xóa
  19. Đọc thấy xót xa lắm anh VBa ạ. Anh viết văn tế tài thật.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Khi mô anh bày cho em cách làm văn tế với nhé. Thanks anh trước.

      Xóa
    2. Trước tiên bạn tập làm câu đối đã. Cả bài là máy chục câu đối đó.

      Xóa
    3. Tiếp theo, đọc sách để biết rõ về đề tài mình muốn viết.

      Xóa
  20. Bài Văn tế của anh VB viết hay quá và thật cảm động .Cầu cho các oan hồn được siêu thoát nơi miền Cực lạc .
    EMT chúc anh cùng gia đình luôn vui .

    Trả lờiXóa
  21. Em muốn nhờ anh viết tiếp bài văn tế cho hoàng sa. thăm anh, và chúc anh mãi vui, khỏe, bình an.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Viết một bài văn tế không đơn giản bạn ạ. Nếu chưa đủ tư liệu, tâm tư và hứng khởi thì vài hàng là tăt tị ngay. Mình đành từ chối lời đề nghị của bạn. Mong thông cảm.

      Xóa
  22. Lâu quá mới đọc được bài văn tế hay. Một bài văn tế hay và đầy đủ không dễ và cũng cần có năng khiếu nữa. Văn tế rất cần sự bi ai, kể lể mà khi đọc người nghe phải xúc cảm đến nổi gai ốc.
    Chúc anh Vinh Ba vui nghen.

    Trả lờiXóa
  23. Bài văn tế nầy Nilan nhớ là đã có ở 360 plusyahoo.com rồi phải không anh Vĩnh Ba.
    Chúc anh vui, khỏe.

    Trả lờiXóa

  24. Bài mới nhất của bác "Chuyện xem trên TV - 1." Khi vào thì có thông báo như thế này :

    "Rất tiếc, trang bạn đang tìm trong blog này không tồn tại."

    Bác đã xoá bài đó rồi hay sao?

    Chúc vui!

    Trả lờiXóa
  25. Sang thăm anh,mở rộng thêm tầm nhìn,thật không ngờ bài văn tế quá độc đáo,khi đọc
    mà như đang nghe bao nhiêu âm hồn của tiền nhân quay lại,trong lòng Duy không thể chịu
    nổi cơn xúc động.Thật là đáng trân trọng tấm lòng anh qua bài văn tế nầy.Thật là tội nghiệp
    cho quê hương và dân tộc Việt Nam mình quá.Ngày trước còn chiến tranh thì đau khổ,tan
    nát vì chiến tranh nồi da xáo thịt,bây giờ thanh bình thì cũng khó vượt qua khổ đau vì cái giá
    để trả cho thanh bình và cuộc sống nầy quá đắt, khi lòng tin vào tương lai cứ hao mòn dần
    dần.
    Duy gởi lại anh ít dòng tâm sự,sau khi đọc bài văn tế quá hay nầy
    Chúc anh nhiều sức khỏe và nhiều niềm vui,thân mến

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Mình đã viết một số văn tế, Bạn thích cũng là loại hiếm. Đọc các bài khác chưa? Trân trọng.

      Xóa
  26. Mình đã viết một số văn tế, Bạn thích cũng là loại hiếm. Đọc các bài khác chưa? Trân trọng.

    Trả lờiXóa
  27. Sao Bác không viết văn "Tế cô hồn mùa vu lan 2013".Thời nay cô hồn vất vưởng nhiều quá Bác ạ.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Đâu phải ưng viết thì viết được. Còn tùy cảm xúc nữa.

      Xóa